De startplaats Chianciano Terme heeft bijna 7.500 inwoners en ligt net als de finishplaats van gisteren in de Toscaanse provincie Siena, even ten westen van de grens met Umbria.
De heuvel waarop het oude Chianciano is gebouwd werd al in de 5e eeuw v.C. bewoond door de Etrusken die hier bij de waterbronnen een tempel bouwden gewijd aan de watergod Fucoli. De Etruskische nederzetting verdween echter met de komst van de Romeinen, die dit gebied vooral gebruikten voor de elite om grote villa's als buitenverblijf te bouwen.
Chianciano Terme
Het moderne Chianciano is pas in de 12e of 13e eeuw ontstaan binnen het domein van de heren van Sarteano en werd in de 14e eeuw geannexeerd door Siena. Het is vernoemd naar de streek, de "Val de Chiana" waar talloze van dit soort dorpjes liggen die al eeuwenlang leven van de olijf- en wijnteelt en de veehouderij, zo komt het grootste runderras ter wereld uit deze streek: de "Chianina". In de vorige eeuw kwam het toerisme door de opening vijf kuuroorden rondom de waterbronnen die een therapeutische werking zouden hebben. Er is ook een befaamd archeologisch museum met veel belangrijke opgravingen uit de Etruskische tijd en een kunstmuseum met werken van o.a. Goya en Rembrandt.
Chianciano Terme is voor zo'n kleine plaats opvallend vaak bezocht door de Giro. Het was al vier keer eerder startplaats in de Giro, voor het laatst in 1975 toen de Belg Patrick Sercu de rit naar Forte dei Marmi won, en er zijn ook vijf aankomsten geweest met Dino Zandegu (1967) en de Fransman Jean-François Bernard (1988) als bekendste winnaars.
De aankomst ligt vandaag in de hoofdstedelijke regio Lazio. Het is de derde regio van Italië en heeft bijna 5.7 miljoen inwoners, waarvan 2.7 miljoen in de hoofdstad Roma (Ned: Rome), de enige andere stad met meer dan 100.000 inwoners is Latina (118k). De regio is verdeeld in vijf provincies: Roma (4.1m), Latina (545k), Frosinone (498k), Viterbo (310k) en Rieti (160k).
De geschiedenis van Lazio is met een hoofdstad als Roma natuurlijk enorm, maar ik zal voor het gemak een korte versie geven. Vanaf ongeveer 1000 v.C. leefde hier een volk dat zich de Latini noemden, dit volk werd sterk beïnvloed door de grotere Italische volken zoals de Etrusken en ook door de Grieken die het zuiden van Italië koloniseerden. In 753 v.C. stichtten (volgens de legende) Remus en Romulus de stad Roma, dat in 616 v.C. onder het bestuur van Etruskische koningen kwam die in 509 v.C. werden verdreven. De Romeinse Republiek en het hierop in 27 v.C. volgende keizerrijk groeiden uit tot één van de grootste en belangrijkste staten in de geschiedenis.
Roma, hoofdstad van Lazio en Italië
Het keizerrijk verspreidde de Latijnse taal en later ook het christendom over Europa, maar ging in 476 definitief ten onder aan "barbaarse" invallen. De opkomst van christendom zette zich echter door, waardoor de Paus als leider van de kerk veel macht kreeg. In 752 kreeg hij van de Franken de Kerkelijke Staat dat een groot deel van midden Italië besloeg, deze staat zou (met korte onderbrekingen) tot 1870 bestaan waarna het opgenomen werd in Italië. In 1929 sloten de Paus en Mussolini het Verdrag van Lateranen, waarbij de Paus een nieuw kerkelijk staatje kreeg: Vaticaanstad.
Lazio heeft opvallend genoeg nooit een échte topwielrenner voortgebracht, al wonnen Stefano Colagè (1995) en Roberto Petito (1997) de Tirreno-Adriatico en werd drievoudig ritwinnaar Franco Vona zesde in de Giro van 1992. In het huidige profpeloton rijden zes Latini: Fabrizio Lucciola, Leonardo Giordani (Ceramica Flaminia), Emanuele Vona (ISD), Alfredo Balloni (Lampre) en gestart in deze ronde zijn Stefano Pirazzi (Colnago) en voormalig witte trui drager Valerio Agnoli (Liquigas).
Monte Terminillo
De Monte Terminillo is 2.217 meter hoge berg in de provincie Rieti, de berg behoort tot het Reatini massief in de Apennijnen en ligt in de gemeente Rieti zo'n 20km ten noordoosten van de stad en 90km ten noordoosten van Roma. De berg was aanvankelijk vooral populair bij wandelaars en klimmers in de zomer, maar in de jaren '30 van de vorige eeuw werd er een skioord ontwikkeld als alternatief voor de Romeinen voor de grotere skioorden in het noorden. Het wordt dan ook wel eens de "berg van Rome" genoemd. De laatste tientallen jaren heeft het echter veel concurrentie gekregen van skioorden in de Abruzzen, waar vaak meer en betere sneeuw is. De pistes hebben een totale lengte van 60km, waarvan 40km voor alpine skiërs en 20km voor langlaufers. Er wordt op de flanken van de berg ook jaarlijks een autorace georganiseerd, de Coppa Bruno Carotti en is er ook een meteorologisch station.
De Terminillo is een historische berg in de wielergeschiedenis, op deze ruige berg werd in 1936 namelijk de eerste klimtijdrit in een grote ronde gereden. Gino Bartali won dat jaar de ronde, maar moest de klimtijdrit aan Giuseppe Olmo laten. In de jaren hierna wonnen achtereenvolgens Bartali en 2x Giovanni Valetti zowel de Giro als de klimtijdrit op de Terminillo.
Er zijn sindsdien geen klimtijdritten op deze berg geweest, maar wel vier aankomsten van "gewone" etappes: de Fransman Jean-Claude Bagot (1987, vroege vlucht), Colombiaan Luis Herrera (1992, sprint met zes toppers), Rus Pavel Tonkov (1997, sprint met vijf toppers) en Stefano Garzelli (2003, sprint met Gilberto Simoni) mochten het zegegebaar maken.
[b]Top 5 + relevante renners 2003[/b]
1 Stefano Garzelli (Ita) Vini Caldirola-SO.DI 3.55.19 (36.461 km/h)
2 Gilberto Simoni (Ita) Team Saeco
3 Andrea Noe' (Ita) Alessio 0.02
4 Pavel Tonkov (Rus) CCC-Atlas-Polsat 0.14
5 Eddy Mazzoleni (Ita) Vini Caldirola-SO.DI 0.37
13 Michele Scarponi (Ita) Domina Vacanze-Elitron 2.33
46 Damiano Cunego (Ita) Team Saeco 5.50
De etappe is 189 kilometer lang en gaat vrijwel continu op en af, al zijn er onderweg maar twee officiële hellingen: na 46.7km de Valico di Monte Nibbio (544m hoog, 10.1km á 3% gem. en 8% max.) en een kleine 100km verderop de Marmore (368m hoog, 9.3km á 2.5% gem. en 9% max.). Het is echter allemaal kinderspel vergeleken bij de slotklim van de dag die een kleine (vlakke) 40km na de top van de Marmore begint.
De Terminillo wordt slechts tot het gehucht Campoforogna (waar ook de autorace aankomt en Garzelli in 2003 won) beklommen en is hierdoor "slechts" 1668 meter hoog en 16.1km lang, het gemiddelde stijgingspercentage is 7.3% met maxima van 12%. Het is een zeer gelijkmatige klim, vrijwel continu percentages rond en iets boven de 8%, behalve op een iets "vlakkere" kilometer van ruim 4% halverwege de klim en ook de laatste halve kilometer vlakt iets uit.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten